Οι παραθυρεοειδείς αδένες, είναι τέσσερις (συνήθως) μικροί αδένες που βρίσκονται προσκολλημένοι στην οπίσθια επιφάνεια του θυρεοειδούς. Είναι υπεύθυνοι για την συγκέντρωση του ασβεστίου στον οργανισμό μας.

Αυτό γίνεται με εξετάσεις αίματος, όπου ανευρίσκεται υψηλή τιμή ασβεστίου καθώς και Παραθορμόνης και συνήθως χαμηλές τιμές φωσφόρου. Καλό είναι οι μετρήσεις αυτές να συνδυάζονται και με μέτρηση Βιταμίνης D. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται Πρωτοπαθής Υπερπαραθυρεοειδισμός.

Ναι, αυτό μπορεί να συμβεί αλλά είναι αρκετά σπάνιο. Ο έμπειρος ενδοκρινολόγος μπορεί με κάποιο συνδυασμό εξετάσεων να σας πει με βεβαιότητα αν πάσχετε ή όχι στους Παραθυρεοειδείς αδένες, αποκλείοντας άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνυπάρχουν.

Ναι. Παλαιότερα οι ασθενείς με Πρωτοπαθή Υπερπαραθυρεοειδισμό είχαν βαριά κλινική εικόνα (συμπτώματα) κατά τη διάγνωση της νόσου με πόνο στα οστά ή παθολογικά κατάγματα, νεφρολιθίαση, έντονα κοιλιακά άλγη (πόνο στην κοιλιά) και θορυβώδεις ψυχικές διαταραχές. Σήμερα, ευτυχώς η νόσος διαγιγνώσκεται εγκαίρως σε αρχικά στάδια και έτσι τα συμπτώματα είναι ηπιότερα, χωρίς να αποκλείονται οι εξαιρέσεις. Έτσι οι ασθενείς σήμερα, συχνά αναφέρουν οστικό ή μυϊκό πόνο, εύκολη κόπωση, επεισόδιο κωλικού νεφρού, δυσκοιλιότητα και επηρεασμένη ψυχική κατάσταση (από μια απλή αγχώδη συνδρομή – άγχος – έως βαριά κατάθλιψη και ψύχωση). Σπανιότερες είναι και οι καρδιακές αρρυθμίες ή και αγγειοπάθειες.

Η συχνότερη αιτία είναι η διόγκωση και αυτόνομη λειτουργία ενός από τους παραθυρεοειδείς αδένες (Αδένωμα Παραθυρεοειδούς) και ακολουθεί η αυτόνομη λειτουργία περισσοτέρων αδένων (νόσος πολλαπλών αδένων – υπερπλασία ή και διπλά αδενώματα παραθυρεοειδών).

Η οριστική θεραπεία για τους ασθενείς με Πρωτοπαθή Υπερπαραθυρεοειδισμό είναι το χειρουργείο και η αφαίρεση του παθολογικού Παραθυρεοειδούς αδένα ή αδένων. Οι ασθενείς προεγχειρητικά μπορεί να χρειαστεί να πάρουν φάρμακα για να πέσει σχετικά η τιμή του ασβεστίου και να μπορέσουν να χειρουργηθούν. Η φαρμακευτική αγωγή δεν προσφέρει σε καμία περίπτωση οριστική θεραπεία και λύση στο πρόβλημα.

Αυτό το γνωρίζουμε προεγχειρητικά με απεικονιστικό έλεγχο. Αυτό περιλαμβάνει υπερηχογράφημα και σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών από έμπειρους ειδικούς. Σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί και αξονική ή μαγνητική τομογραφία (MRI). Στις απεικονιστικές εξετάσεις, ο ειδικός θα εντοπίσει τον παθολογικό παραθυρεοειδή αδένα και θα κατευθύνει το χειρουργό για να δώσει την οριστική λύση. Σύμφωνα με ένα σπουδαίο Αμερικανό καθηγητή ακτινολογίας (John Doppman), ο μοναδικός εντοπισμός που χρειάζεται προεγχειρητικά στις περιπτώσεις αυτές είναι να εντοπίσουμε τον πλέον έμπειρο και κατάλληλο χειρουργό για να κάνει την επέμβαση.

Εφόσον πρόκειται για νόσο ενός αδένα (αδένωμα παραθυρεοειδούς), η επέμβαση που χρειάζεται είναι η αφαίρεση αυτού και μόνο του αδένα. Σε τέτοια περίπτωση και εφόσον οι προεγχειρητικές απεικονιστικές εξετάσεις συμφωνούν για το ποιος αδένας έχει το πρόβλημα, ο χειρουργός μπορεί στοχευμένα (“targeted”) με ελάχιστα επεμβατική τεχνική (τομή 2εκ.), εφόσον έχει την εμπειρία, να προχωρήσει στην αφαίρεση του παθολογικού αδένα.

Ο μοναδικός τρόπος να γνωρίζει ο χειρουργός την ώρα του χειρουργείου αν ο ασθενής του έχει πραγματικά θεραπευτεί είναι με τη μέτρηση διεγχειρητικής ταχείας παραθορμόνης. Δέκα λεπτά μετά την αφαίρεση του παθολογικού αδένα λαμβάνουμε αίμα από τον ασθενή και μετράμε την τιμή της παραθορμόνης. Για να γνωρίζουμε ότι ο ασθενής μας έχει όντως θεραπευτεί θα πρέπει η τιμή αυτή να είναι κάτω από το μισό της τιμής που είχε ο ασθενής προεγχειρητικά.

Με τη βοήθεια της τεχνολογίας και με τον πλέον σύγχρονο εξοπλισμό, ο χειρουργός μπορεί σε 6-8 λεπτά να γνωρίζει το αποτέλεσμα αυτό και κατά συνέπεια την επιτυχία ή όχι της επέμβασης. Με αυτό τον τρόπο ο ασθενής ξέρει άμεσα ξυπνώντας μετά το χειρουργείο πως έχει δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα του και αποφεύγουμε αχρείαστες επανεπεμβάσεις. Με την μέτρηση ταχεία παραθορμόνης ο χρόνος χειρουργείου μειώνεται στο ελάχιστο, προς όφελος βεβαίως του ασθενούς.

Ο ασθενής συνήθως μένει στο νοσοκομείο το βράδυ του χειρουργείου και λαμβάνει εξιτήριο την επόμενη μέρα εφόσον η βιοχημική του εικόνα (η τιμή του ασβεστίου στο αίμα) επιτρέπει αυτό να γίνει με ασφάλεια.

Χρησιμοποιώντας την ελάχιστη επεμβατική τεχνική, η τομή μας είναι σε μια φυσιολογική πτυχή («ρυτίδα») του δέρματος, μήκους μόλις 2εκ. και η σύγκλειση γίνεται με μία πλαστική συνεχή ενδοδερμική απορροφήσιμη ραφή. Για τους λόγους αυτούς ο ασθενής δεν έχει ράμματα και το σημάδι εξαφανίζεται πρακτικά στους επόμενους μήνες.

Όλοι οι ασθενείς λαμβάνουν με το εξιτήριο τους αγωγή με χάπια ασβεστίου και βιταμίνης D. Η αγωγή αυτή είναι απαραίτητη γιατί οι υπόλοιποι παραθυρεοειδείς αδένες υπολειτουργούν ή δεν λειτουργούν λόγω του παθολογικού αδένα που αφαιρέθηκε. Μέχρι λοιπόν οι υπόλοιποι αδένες να αρχίσουν να δουλεύουν ο ασθενής χρειάζεται να λαμβάνει την αγωγή αυτή. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων η αγωγή αυτή σταματά, σε συνεννόηση με τον θεράποντα ενδοκρινολόγο, εντός μερικών εβδομάδων.